Ograniczenia i korzyści

Pierwszym pytaniem, na które klient powinien sobie odpowiedzieć przed rozpoczęciem przygotowań do automatyzacji, jest: „Co spodziewam się uzyskać dzięki automatyzacji testów?”

To fundamentalne pytanie pozwala określić cele i oczekiwania związane z inwestycją w automatyzację. Jasne zrozumienie swoich potrzeb i priorytetów pomaga uniknąć rozczarowań i zapewnić, że automatyzacja rzeczywiście przyniesie oczkiwaną wartość. Odpowiedzi na to pytanie mogą obejmować różnorodne aspekty, takie jak:

• Skrócenie czasu potrzbnego na testy
• Zwiększenie efektywności: Automatyzacja może przyspieszyć realizację powtarzalnych testów, co pozwala zespołowi skupić się na bardziej złożonych i kreatywnych zadaniach.
• Redukcja kosztów długoterminowych: Pomimo początkowych nakładów, automatyzacja może obniżyć koszty utrzymania jakości poprzez ograniczenie potrzeby manualnych testów.
• Poprawa dokładności i spójności testów: Automatyczne testy są mniej podatne na błędy ludzkie, co zwiększa ich niezawodność.
• Szybsze wykrywanie regresji: Regularne uruchamianie automatycznych testów umożliwia natychmiastowe wychwycenie błędów wprowadzonych podczas zmian w kodzie.
• Wsparcie procesów DevOps i Continuous Testing: Automatyzacja jest kluczowa dla zapewnienia ciągłego dostarczania i testowania oprogramowania.

Należy jednak pamiętać, że automatyzacja nie jest celem samym w sobie. Powinna być postrzegana jako narzędzie wspierające konkretne potrzeby biznesowe i technologiczne. Kolejnym krokiem po zdefiniowaniu oczekiwań jest ocena zasobów, w tym:

• Umiejętności zespołu: Czy zespół posiada odpowiednie kompetencje do tworzenia i utrzymania testów automatycznych?
• Budżet i czas: Czy organizacja jest gotowa na początkowe inwestycje oraz proces wdrażania automatyzacji?
• Infrastruktura, kultura organizacyjna i narzędzia: Jakie narzędzia będą używane? Czy istnieje odpowiednia infrastruktura do integracji z procesami CI/CD?

Dopiero po odpowiedzeniu na te pytania i ustaleniu priorytetów można przejść do tworzenia strategii automatyzacji, która będzie realna, mierzalna i dostosowana do specyficznych potrzeb projektu i organizacji. Finalnie automatyzacja testów to proces, który wymaga świadomego podejścia i odpowiedniego przygotowania. Tylko wtedy przyniesie oczekiwane korzyści i stanie się solidnym filarem jakości w organizacji.

Zaufanie

W projektach często brakuje zaufania między testerami manualnymi a programistami — testerzy zarzucają programistom niechlujny kod, programiści narzekają na nieprecyzyjne raporty testerów. W automatyzacji testów zaufanie musi zostać rozszerzone: programiści, testerzy i menedżerowie muszą zaufać maszynie. Jednak testy automatyczne mogą kończyć się niepowodzeniem z wielu powodów, nie zawsze związanych z rzeczywistym błędem w produkcie, co utrudnia pełne zaufanie.

Aby móc ufać testom automatycznym, powinny one spełniać dwa warunki:

• Testy kończą się niepowodzeniem tylko w przypadku prawdziwych błędów.
• Testy zawsze wykrywają błędy, do których wykrywania zostały zaprojektowane.

W praktyce nie da się ich całkowicie zagwarantować, ale dobrze zaprojektowany zestaw testów automatycznych powinien dążyć do:

• Testy zwykle kończą się niepowodzeniem z powodu rzeczywistych błędów i umożliwiają łatwe ustalenie przyczyny.
• Testy skutecznie wykrywają błędy w zakresie, do którego zostały stworzone.

Testy krótkie i proste ułatwiają spełnienie tych założeń, ale jeśli testy często nie przechodzą mimo poprawnego działania aplikacji lub ich przyczyny są trudne do wyjaśnienia, interesariusze tracą do nich zaufanie. Gdy wyniki testów automatycznych przestają być brane pod uwagę, automatyzacja szybko traci sens, a inwestycja w jej budowę zostaje zmarnowana.

Kluczowe praktyki pomagające utrzymać zaufanie do automatyzacji:

1. Wszystkie niepowodzenia, szczególnie błędy automatyzacji, muszą być szybko obsługiwane i naprawiane.
2. Każde niepowodzenie należy dokładnie analizować w celu znalezienia jego głównej przyczyny — „przykrywanie” błędów to tylko pozorna korzyść i może prowadzić do trudniejszych problemów w przyszłości.
3. Testy muszą być projektowane tak, aby ich wyniki były spójne i niezależne od warunków zewnętrznych, aby unikać błędnej interpretacji przyczyn niepowodzeń.